DOĞULU GELİNCİKLER “ORIENTAL POPPIES” – O’KEEFFE

Amerikan Modernizmi’nin anası sayılan Georgia O’Keeffe, sanat tarihine, bir mercekle bakılmış gibi çok yakından bakılarak büyük ölçülerde resmedilmiş çiçek resimleri ile geçmiştir.

Çiçekleri son derece büyüleyici bulan ressam, özellikle kalla zambakları (bknz. Çiçek Satıcısı “The Flower Seller” – Rivera), gelincikler, tesbih çiçekleri, süsenler ve tatula çiçeklerini sıklıkla resmetmiştir.

O’Keeffe’nin çiçek tabloları eleştirmenler tarafından farklı şekillerde yorumlanmıştır. Çoğu zaman, doğum, yaşam ve ölüm döngüsüne göndermeler içerdikleri veya cinselliğin temsilcisi oldukları düşünülmüştür. Oysa ressam, bu yorumların hiçbirini doğrulamayıp çiçekleri yalnızca kendi gözlemlediği biçimde resmettiğini belirtmiştir.

O’Keeffe çiçeklerin çok yakından bakılınca soyut şekillermiş gibi görünen yapılarından derinlemesine etkilenmiş ve resimlerinde çiçeklerin bu yönünü gösterip seyirciye kendi bakış açısını yansıtmaya çalışmıştır. Ona göre insanlar hızlı tempodaki yaşamlarında aslında çiçeklere yalnızca üstünkörü bakmaktadır ve onların mükemmeliklerini hiçbir zaman derinlemesine incelememektedir. Oysa çiçeklerin muhteşem görünümlerinin farkında olan O’Keeffe, seyircilerine çiçeklerin gerçek güzelliğini deneyimleme şansını vermek istemiştir. Ressamın şu sözleri amacını ve tarzını en güzel şekilde ifade eder: “Eğer bir çiçeği tıpkı göründüğü gibi resmetseydim, hiç kimse benim çiçekte gördüklerimi göremezdi, çünkü küçük olan çiçeği küçük olarak resmetmiş olurdum. O yüzden kendi kendime dedim ki: Ben kendi gördüğümü resmedeyim, çiçeğin bana ne ifade ettiğini. Ama büyük biçimde resmedeyim ki onu incelemek için zaman ayıranlar şaşkınlığa düşsünler. Bu şekilde çok meşgul New Yorklular’ın bile benim çiçeklerde gördüğümü görmek için zaman ayırmalarını sağlarım.”

O’Keeffe, eserlerinde şekil, renk ve desenler üzerine denemelerde bulunup keşifler yapar. Ressamın çiçekleri basit şekillerine eşlik eden cüretkar renkleri ve özenle ayarlanmış tonları ile dikkat çeker ve seyircide bir düzlem izlenimi yaratır.

Doğulu Gelincikler’de ressam dev boyutlarda iki gelincik ile tuvalini doldurmuştur. Parlak kırmızı ve turuncu tonlarındaki bu doğuya özgü gelincikler tablonun tamamına yayılan etkili görünümleri ile büyüleyici bir görünüm yaratır. Çiçeklerin ortasındaki boşlukta yer alan siyah renk, canlı renkteki yaprakları ile ciddi bir zıtlık yaratır. En ince ayrıntısına kadar özenle resmedilmiş çiçeklerin kadifemsi dokularını yansıtan fırça darbeleri gelinciklerin ince yapraklarındaki titreşimi sanki ortaya koyar gibi özenlidir. Sanki bir yakın çekim fotoğraf gibi görünen çiçekler için O’Keeffe bir geriplan hikayesi yaratmayı hiç düşünmemiş, aksine sade biçimde resimde yalnızca çiçeklerin güzelliğini ortaya koymuş ve gelinciklerden sanki büyüleyici yeni bir dünyaya açılan kapılar yaratmıştır; dolayısıyla da saf bir soyutluma ortaya koyabilmiş ve seyirci üzerinde hipnotik bir etki yaratmıştır.

Fotoğrafçılık tekniklerinin, yakın çekimlerin, kırpıp büyütülen kesitlerin ve hatta renkli film teknolojisinin keşfinden çok önce üretilmiş olan bu ayrıntılı fotoğrafik eserler Georgia O’Keeffe’nin dehasının ve incelikli bakış açısının kanıtlarıdır.

Konum: Frederick R.Weisman Sanat Müzesi “Frederick R. Weisman Art Museum” Minneapolis
Tarih: 1928
Dönem: Modernizm
Akım: Amerikan Modernizmi