Blog

ÇARMIHIN TAŞINMASI “THE CARRYING OF THE CROSS” – MARTINI

İsa’nın Çilesi “The Passion”, İsa’nın Kudüs’e girişi ile başlayıp çarmıhta öldürülmesi ile sonlanan kısa periyodun adıdır. Bu periyotta, İsa Kudüs’e girdikten sonra Havaleri ile son yemeğini yer (bknz. Son Akşam Yemeği “The Last Supper”- Leonardo da Vinci) ve ardından Romalı askerler tarafından yakalanır. Pontius Pilate tarafından yargılanan ve ölümle cezalandırılan (bknz. Ecco Homo – Ciseri) İsa’nın Golgotha’da çarmıha gerilerek öldürülmesine (bknz. Çarmıha Geriliş “The Crucifixion” – Tintoretto) karar verilir. Cezasına ek olarak İsa, üzerine çivileneceği çarmıhı Kudüs’ten Golgotha’ya kadar taşımak zorundadır.

Simone Martini, İsa’nın çarmıhı taşımasının başlangıç aşamalarından birini, Kudüs’ten çıkışını resmetmiştir. Eserin merkezinde kırmızı renkli giysisi ve çıplak ayakları ile odak noktası olan İsa, sırtına yüklenmiş çarmıhı taşımaktadır. İsa’yı tepeye doğru yönlendiren kalabalık grup içinde sağ arka tarafta miğferleri ve mızrakları ile Romalı askerler görünür. Askerlerin ön kısmında yer alan insanlar İsa ile birlikte Golgotha’ya ilerleyen Kudüslü halktır. Bu insanların ciddi bir kısmı öfke dolu ve hiddetli görünmektedir. Özellikle İsa’nın boynundaki ilmekten tutan turuncu giysili cellatın, İsa’nın giysisini çekiştiren ve onu arkasından iten adamların yüz ifadeleri son derece dramatiktir. Benzer yüz ifadeleri önplandaki çocuklarda ve geride şehrin kapısından çıkmakta olan bazı kadınlarda da görülür. Bu insanlar İsa’nın ölüme mahkum edilmesi için Pontius Pilate’ye baskı yapan Kudüslü karşıt görüşteki tarafa dahildirler.

Öte yandan, resmin özellikle solunda ve ortasında İsa’ya bakıp üzülen ve acı çeken insanlar görülür. Bu kişilerin en önemlisi başındaki hale ve Mavi harmanisi içinde görülen Meryem’dir. Oğlu İsa’ya doğru kollarını açmış atılan Meryem’in acı dolu bakışları, İsa’nın ona dönmüş üzgün yüzü ile karşılaşır. Kalkanı ile geriye iten ve sopasını gösterek tehdit eden askere rağmen Meryem oğluna ulaşmak için nafile bir çaba gösterir. Meryem’in hemen arkasında yine halesi ile görülen Evanjelist Yahya (bknz. Çarmıha Geriliş “The Crucifixion” – Grünewald), Meryem’e mukayyet olmaya çalışmaktadır. Eserdeki diğer kutsal figürler yine başlarındaki haleler ile kimliklerini belli ederler. Şehirden çıkan kalabalığın içinde kırmızı giysisi ve uzun sarı-kızıl saçları ile görülen Magdalalı Meryem, İsa’nın görüntüsü karşısında çığlıklar atarak elleri havada isyan etmektedir. Magdalalı Meryem’in hemen solundaki diğer iki haleli figür ise Üç Meryem’den “The Three Marys” diğer ikisidir (bknz. İsa’nın Mezara Konulması “The Entombment of Christ” – Caravaggio).

İsa’nın hemen gerisinde şapkası ile dikkat çeken ve çarmıhı bir eli ile yüklenmiş bir figür daha görülür. Bu figür, İsa çarmıhı tek başına taşıyamayıp yere düşmeye başlayınca Romalı askerler tarafından çarmıhı taşımasına yardım etmesi için yönlendirilen Cyreneli Simone’dir. Simone, başta isteksizce yardım etmiş olsa da yol boyunca İsa’nın acısı ile özdeşleşmiş ve Golgotha’ya kadar çarmıhı onunla birlikte taşımıştır.

Geriplanda Kudüs şehrinin surları ve altıgenden kareye kadar çeşitli şekillerde görünen duvarlar, binalar, kubbeler ve kuleler dikkat çekicidir. Bu farklı geometrik şekilleri özenli tasarımları ile resmin geriplanında istenen derinlik sağlanmıştır. Yaşadığı Siena şehrinin dönemdeki görüntüsünü yansıtan Kudüs şehri, Martini’nin mimari çizim konusundaki yeteneği de vurgular.

Martini’nin düzenlemesi son derece yoğun ve enerjik bir görünüm sergiler. İsa’yı itip kakan,çekiştiren bu insanlar kalabalık ve gergin bir atmosfer yaratır. Öte yandan, eserin dramatik etkisi geriye doğru değil, öne doğru gelen şehrin surları ile, ve bu surlara ve binalara göre oransız biçimde büyük ölçülerde çizilmiş figürlerle arttırılmıştır. Bu tuhaf görünüme rağmen Martini eserdeki gerçekliği ve duygusal etkiyi incelikle tasarladığı figürleri ve yüz ifadeleri ile yakalamıştır. İsa’nın çevresindeki kızgın cellatlar, arkaplandaki kemerli burnu ve kızgın yüzü ile görünen yaşlı kadın, içe dönük, üzgün ifadesi ile Meryem resmin önemli oyuncularındandır.

Eserde yoğun havayı dengeleyen sıradışı incelikle tasarlanmış ayrıntılar da mevcuttur. Kutsal figürlerin başlarındaki desenli haleler, giysilerin üzerindeki motifler, ve Meryem’i iten askerin uniformasındaki işlemeler esere ince bir zarafet katarken, Magdalalı Meryem’in krımızı giysisi İsa’nınkini dengeler bir açıda yer alır.

Siena’da Erken Rönesans’ın en önemli temsilcilerinden biri sayılan Simone Martini, İtalya’da Rönesans’ın temellerini atan Giotto’dan (bknz. Ağıt “Lamentation” – Giotto) da derinlemesine etkilenmiştir. Zarif çizgileri, incelikli tasarımı, üç boyutlulaşan görünümleri ve duygusal içeriği yansıtması ile Martini bu eseri ile yükselen Rönesans’a işaret eden en güzel eserlerden birini yaratmıştır.

Konum: Louvre Müzesi “Musée du Louvre”, Paris
Tarih: 1335 civarı
Dönem: Rönesans
Alt Grup: Erken Rönesans “Early Renaissance”

4 Comments

MUTLU ÖZ için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Your email address will not be published.

You may use these HTML tags and attributes:

<a href="" title=""><abbr title=""><acronym title=""><b><blockquote cite=""><cite><code><del datetime=""><em><i><q cite=""><strike><strong> 

error: Icerik kopyalanamaz!