Meryem’e oğlu İsa’nın doğumunun müjdelenmesi anlamına gelen Beşaret, sanat tarihinde birçok ünlü ressam tarafından farklı biçimlerde işlenmiş olsa da (bknz. Beşaret “The Annunciation” – Leonardo da Vinci) hikayenin özü ve sembolleri hep korunmuştur. Lotto’nun versiyonunda da hikayenin ana hatları benzer şekilde işlenmiş, fakat etkili bir ruhsal çözümleme seyirciye sunulmuştur.

Yatak odasında oturmuş Tevrat okuyan dindar Meryem, karşısında belirmiş melek Cebrail ile karşılaştıktan sonra heyecan ve çekingenlik içinde meleğe sırtını dönmüş ve seyirci ile karşı karşıya gelmiştir. Mahcup ve korkmuş görünen Meryem, omuzlarını birbirine yaklaştırmış, bedenini küçültmüş ve ellerini hayret ve teslim olma görüntüsü içinde kaldırmıştır. Cebrail’in kendisine Tanrı tarafından seçilmiş olduğuna ve bir Mesih doğuracağına dair verdiği haberleri şaşkınlıkla karşılayan Meryem, seyirciye dönmüş, bir nevi onay ve tavsiye ister gibi görünmektedir. Eserin bu en dikkat çekici figürü doğrudan seyirciyle bağlantının kurulmasını sağlar ve seyirciyi eserdeki hikaye ile bütünleşmeye teşvik eder.

Sağ tarafta diz çökmüş genç bir adam gibi görünen melek Cebrail, uçuşan giysisinin kumaşı ve savrulan sarı saçları ile henüz yere inmiş ilahi bir varlık olduğunu gösterir. Geniş yeşil kanatları ile klasik renkli kanatlı Cebrail betimlemelerinden bir miktar farklı olan melek, elinde tuttuğu beyaz zambak ile Meryem’in saflığı, temizliğini ve bekaretini yansıtır.

Cebrail’in hemen gerisinde dışarı açılan kemerden görülen gökyüzünde Tanrı figürü bulutlar arasında süzülmektedir. Meryem’e yönelmiş elleri Cebrail’i yönlendirmektedir. Genelde Beşaret eserlerinde görülen ve Meryem’in üzerine doğan bir beyaz güvercin formundaki Kutsal Ruh, bu eserde betimlenmemiştir.

Meryem’in yatak odası soluk tonları ve hafif loş atmosferi ile sakin ve mütevazı bir ortam görünümü oluşturur. Soldaki yatak ve kitap rahlesi dışında, karşı duvarda asılı olan saç bonesi ve kumaş, doğal ve samimi bir ev ortamı çizer. Rafın üzerinde bulunan sönmüş mum hayatın geçiciliğine dair bir simgedir. Benzer bir simge de yerdeki sehpanın üzerinde görülen kum saatidir.

Odada birdenbire belirmiş Cebrail’den korkup sola doğru kaçan kedi figürü oldukça ilginçtir. Tanrı’nın ilahi varlığı karşısında korkup kaçan Şeytan’ı temsil ettiği düşünülen kedinin aslında çok daha basit bir anlam taşıyor olması da olasıdır. Eserde hem bir ev ortamı yaratmak, hem de Cebrail’in aniden ortaya çıktığını göstermek amacıyla kedi kullanılmış olabilir. Meryem’in şaşkınlığının sebebi de bu aniden kaçan kedi figürü ile güçlendirilmiş olur.

Geri plana açılan kemer ve görünen bahçe seyircide bir perspektif etkisi oluşturmak ve derinlik yaratmak amacıyla tasarlanmıştır. Özenle şekillendirilmiş ağaç ve düzenli görünen asmalardan ve çalılardan oluşan bu düzenli bahçe görünümü aynı zamanda Meryem’in saflığına dair bir simge oluşturmaktadır.

Konum: Recanati Resim Galerisi “Pinacoteca Civica Recanati”, Recanati
Tarih: 1527 civarı
Dönem: Rönesans
Alt Grup: Yüksek Rönesans “High Renaissance”